امروزه آراستگی ظاهری به امری مهم بدل گشته است که باز خوردهای مثبت آن را می توان در روابط اجتماعی، شغلی و حتی زندگی خانوادگی مشاهده کرد. یکی از این مسائلی که بسیار با این آراستگی مرتبط است موهای زائد بدن در خانم ها و حتی آقایان می باشد. و به همین دلیل دغدغه بسیاری از بیماران و پزشکان در سال های اخیر معطوف به این نکته شده است.
آنچه در این مقاله می خوانید :
جهت رفع این مشکل، روش های درمانی و غیر درمانی مختلفی وجود دارد ازجمله روش های غیر درمانی و زودگذر، کرم های مو بر، اپیلاسـیون، اپی لیدی، تراشیدن، بند انداختن و… را می توان نام برد که علاوه بر هزینه بر بودن، سبب آسیب های زیادی به پوست خواهند شد.
روش های درمانی که در کلینیک های پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند شامل دو دسته IPL ها و لیزر ها می باشند. مهم ترین دغدغه ناتوانی برخی از این سیستم ها در درمان بر روی پوست های تیره و برنز می باشد.
در لیزر های جدیدتر جواب گیری بهتر شد ولی احتمال عوارض جانبی مانند سوختگی، ایجاد لک های قهوه ای، همچنین درد زیاد در زمان درمان، ناراحتی به دلیل پاشش هوای سرد در صورت، چشم و … یا پاشش مایع سرد به عنوان یک ماده خنک کننده بر روی پوست و استنشاق بخار و گاز حاصل از آن، جلسات درمانی زیاد( بعلت عدم امکان انتقال انرژی مناسب به عمق پوست) از جمله نقاط ضعف این سیستم ها برای درمان موهای زائد می باشند.
تکنولوژی الکس سرد (cold alex) کوترا چیست؟
متخصصین کشور آمریکا پس از بررسی های کلینیکال و مطالعات علمی موفق به ساخت تکنولوژی الکس سرد توسط کمپانی کوترا شدند. لیزر الکس سرد آخرین نسل و برترین تکنولوژی ساخت لیزر موهای زائد در اروپا و آمریکا است که به جامعه پزشکی معرفی شده است.
طبق نظر سنجی های صورت گرفته لیزر الکس سرد در کمترین تعداد جلسات بیشترین میزان رضایتمندی (۹۵ درصد) را در بین مراجعه کنندگان داشته است. این تکنولوژی با داشتن سیستم خنک کننده ی منحصر به فرد در حال حاضر به عنوان کم دردترین تکنولوژی رفع موهای زائد در آمریکا شناخته می شود.
الکس کوترا
الکس کوترا، Alex Cutera
جهت برطرف کردن این مشکلات، متخصصان کشور امریکا پس از بررسی های بسیار زیاد، موفق به ساخت تکنولوژی الکس سرد یا Cool Alex توسط کمپانی CUTERA امریکا شدند. که مورد تایید سازمان غذا و دارو امریکا FDA قرار گرفت.
کمترین تعداد جلسات لیزر و بیشترین میزان رضایتمندی (۹۵%) بیماران طبق اخرین نظر سنجی ها در امریکا و اروپا و و نتیجه گیری در حداقل جلسات (حتی نتیجه در جلسه اول مشهود است. این دستگاه ساخت کمپانی کوترا امریکا بوده که از دو تکنولوژی الکس سرد با طول موج ۷۵۵nm وND Yag به صورت پالس واقعی با طول موج ۱۰۶۴nm استفاده می نماید.
دغدغه های بیماران در انجام لیزر درمان موهای زائد:
دردناک بودن درمان:
در برخی از سیستم ها از پاشیدن ماده ای با دمای پایین بر روی پوست جهت خنک کنندگی پوست استفاده می کنند. در این سیستم ها علاوه بر اثرات مخرب زیست محیطی این ماده ها و آثار مخرب استنشاق گاز و بخار این ماده در فضا در حین درمان لیزر امکان خنک کنندگی دقیقاً در محل تابش لیزر وجود ندارد و با کمی بی دقتی یا در انحنا های صورت و بدن امکان سوختگی و درد بسیار زیاد وجود دارد.
در برخی دیگر از لیزرها از هوای سرد به عنوان خنک کننده استفاده می شود. بدیهی است دمیدن هوای سرد به تنهایی نمی تواند در زمان کم اثر خنک کنندگی زیادی داشته باشد و پوست گرمای خود را حفظ خواهد کرد.
دمیده شدن هوای سرد بر روی صورت چشم و مجاری تنفسی می تواند باعث نارضایتی و عدم آرامش بیمار شود. با همه این مشکلات خنک کنندگی آن مانند فوت کردن محل سوختگی خیلی نمی تواند کمک کننده باشد در مقایسه با گذاشتن تکه ای یخ بر روی محل سوختگی. در لیزر الکس کوترا از تکنولوژی الکس سرد استفاده می شود.
در این تکنولوژی با استفاده از کولینگ یاقوت کبود پوست را قبل،حین و پس از شات لیزر بسیار خنک کرده و در مقایسه با دیگر تکنولوژی های لیزر می توان آن را بدون درد خواند.
جلوگیری از تفرق لیزر در سطح پوست و هدایت کامل آن به داخل پوست امکان استفاده از قدرت کمتر لیزر برای انهدام ریشه مو فراهم می شود که کمک شایانی به از بین بردن درد و عوارض خواهد کرد.
عوارض جانبی:
سوختگی های شدید و ایجاد لک های قهوه ای مقاوم:
تفرق لیزر در سطح پوست و نیاز به قدرت بالای لیزر سبب افزایش ریسک سوختگی در سیستم هایی می شود که با فاصله لیزر به پوست تابیده می شود. همچنین خنک کردن پوست چنانچه گفته شد در سیستم های هوای سرد و اسپری مایع سرد به خوبی صورت نمی گیرد.
خنک کنندگی جهت جلوگیری از ایجاد این عوارض بسیار مهم می باشد. در صورت اختلاف زاویه دمیدن هوای سرد با بیم لیزر امکان سوختگی شدید و یا بجای گذاری لک های مقاوم به درمان بسیار محتمل خواهد بود. که در لیزر الکس سرد بنام الکس کوترا از تفرق بیم لیزر کاملاً جلوگیری کرده و با استفاده از خنک کنندگی یاقوت کبود ریسک سوختگی و ایجاد لک های قهوه ای را تا نزدیک صفر پایین می برد.
تعداد جلسات درمان:
مهم ترین دغدغه پزشکان در درمان موهای زائد با لیزر، جلوگیری از عوارض جانبی نظیر سوختگی می باشد به همین دلیل معمولاً در لیزرهایی که تا بحال استفاده شده انرژی دستگاه پایین تر از حد نیاز تعیین می گردد که عدم موفقیت را در پی خواهد داشت و نیاز به جلسات بیشتر را پدید می آورد.
لیزرهای دایود بیشترین تعداد جلسات را در بین لیزرها دارا می باشند. در لیزر الکس سرد کوترا تعداد جلسات درمانی بسیار کاهش یافته و در بسیاری از بیماران بعد از چند جلسه اول درمانی نیازی به تکرار جلسات نخواهد بود.
عود زود هنگام:
عدم انهدام کامل ریشه مو باعث می شود که موها بعد از چند ماه پس از درمان مجدداً رویش نمایند که در سیستم های IPL و دایود دوره برگشت مو بسیار کوتاه و بین شش ماه تا یک سال می باشد. در الکس کوترا این زمان بنا به ناحیه درمان بین سه سال تا درمان کامل (رفع دائمی موهای زائد) می باشد.
کرکی شدن موها:
متأسفانه این اتفاق در اکثر سیتم های لیزر شامل الکس، اندی یگ و دایود رایج است، موها پس از درمان از بین نرفته و به دلیل آسیب به ریشه مو تبدیل به موهای نازک و کرکی می شوند که در سیستم الکس کوترا علاوه بر اینکه ریشه مو کاملاً از بین می رود از این لیزر می توان جهت درمان موهای نازک و کرکی هم استفاده کرد و تاثیرات شگفت انگیز آن را مشاهده کرد.
قابلیت درمان بر روی همه تایپ (رنگ) های پوستی
امکان درمان بر روی پوست های بسیار روشن مانند اروپایی ها با اکثر لیزرها فراهم می باشد. در صورتی که رنگ های تیره تر مانند رنگ پوستی مردم کشور عزیزمان معمولاً گندمی یا سبزه می باشد که لیزر الکس برای پوست های گندمی و لیزر اندی یگ NdYag مناسب می باشد. الکس سرد بهترین انتخاب درمان برای پوست های تایپ ۳ و ۴ که اکثر مردم ایران را شامل می شود بکار می رود.
لیزر ان دی اگ برای انوع پوستی تیره استفاده می شود. اما در سیتم های معمول به دلیل نداشتن پالس حقیقی جواب گیری با ان دی اگ تا امروز در ایران رضایت بخش نبوده. لیزر کوترا با داشتن گواهی ثبت اختراع ان دی اگ با پالس حقیقی در دنیا این امکان را می دهد که انواع مختلف پوستی حتی تیره ترین پوست ها از این دستگاه جواب فوق العاده رضایت بخش دریافت کنند.
ممنوعیت استفاده از لیزر در پوست های برنزه شده:
تا قبل از ورود لیزر الکس کوترا به ایران هیچ یک از دستگاه های لیزر توانایی کار کردن بر روی پوست برنز را نداشته اند. پوست برنز به دلایلی که در ابتدا گفته شد به دلیل تحریک بیش از حد رنگدانه پوست بالاترین ریسک سوختگی را دارد و احتمال ایجاد آسیب به سلول های رنگدانه ساز و ایجاد لک های سفید را ایجاد می نماید. به همین دلیل تمامی مرکز ها از لیزر کردن پوست آفتاب گرفته و سلاریم رفته خودداری می کنند.
تنها لیزری که در دنیا مجاز به استفاده بر روی پوست های برنزه با سولاریم یا آفتاب است لیزر ان دی یگ کوترا می باشد. اختراع پالس مربعی لیزر در این سیستم به صورت منحصر به فرد، قابلیت درمان بر روی پوست های برنزه که این روزها بسیار مد شده است را فراهم نموده است.
استفاده از ترمیم کننده بعد از درمان
به دلیل سیستم خنک کنندگی تنها قبل از شات لیزر، پوست باید بعد از درمان با لیزر با کرم های ترمیم کننده و ضد سوختگی محافظت شود که معمولاً این کرم ها به خوبی جذب نشده و استفاده از آنها بعد از لیزر مشکلاتی از جمله ظاهر نامناسب در صورت و کثیف کردن لباس ها را در پی خواهد داشت. در لیزر سرد کوترا قبل از درمان از لایه نازک آلوورا استفاده می شود که در حین درمان به صورت کامل جذب شده و علاوه بر از بین بردن التهاب ناشی از لیزر، سبب آبرسانی به پوست نیز می شود.
حال پس از توضیح جدیدترین تکنولوژی لیزر الکس در دنیا خالی از لطف نمیباشد که در مورد چگونگی اثر لیزر بر مو صحبت کنیم.
فیزیک اثر لیزر بر مو:
در درمان لیزری پوست و مو باید در ابتدا مولکول های خاصی را به عنوان هدف درمان انتخاب کرد و این مولکول های هدف هستند که با جذب انرژی لیزر باعث بروز تغییرات بالینی در منطقه درمان شده می گردند. مولکول هدف در درمان مو های زائد رنگ دانه موجود در ساقه و ریشه مو است که به این رنگدانه اصطلاحا ملانین گفته می شود.
انرژی ساطع شده از منابع لیزری توسط این رنگدانه جذب شده و گرمای زیادی به سلول های زایای مو می دهد که باعث تخریب آنها و عدم رشد مجدد مو می شود. موهای بلوند و بور ملانین کمتری داشته و نسبت ته موهای تیره میزان جذب انرژی کمتری دارند و کمتر به درمان پاسخ می دهند به همین دلیل هر قدر مو ضخیم تر و مشکی تر باشد ملانین بیشتری دارد و نور لیزر را بیشتر جذب کرده و راحت تر از بین می روند و در عین حال چون ملانین در روی پوست هم وجود دارد هر چقدر مقدار آن بیشتر باشد یعنی پوست تیره تر باشد احتمال جذب لیزر توسط پوست هم بیشتر می شود و احتمال سوختگی نیز بالا می رود.
موفقیت در درمان موهای زائد به چهار عامل بستگی دارد:
رنگ مو: هرچه مو تیره تر، رنگدانه بیشتر و در نتیجه جذب انرژی لیزر بیشتر و در نهایت جواب گیری بهتر خواهد شد.
تیپ پوستی: هرچه پوست روشن تر، رنگدانه سطح پوست کمتر و در نتیجه احتمال سوختگی سطح پوست کمتر و میزان جواب گیری بیشترخواهد شد. همچنین هر چه سطح پوست تیره تر، ریسک سوختگی بالاتر و تعداد جلسات درمانی نیز بیشتر خواهد شد.
ضخامت مو: هرچه ضخامت مو بیشتر، جواب گیری بهتر خواهد بود.
تعداد جلسات: رعایت فواصل درست میان جلسات از نکات مهم در پاسخ دهی به درمان می باشد. تعداد جلسات درمانی در لیزر های مختلف متفاوت است و گاهی در سیستم های آی پی ال تا ۱۰ جلسه درمان افزایش میابد. معمولا پیشنهاد میگردد بیمار تا رسیدن به درمان کامل، جلسات درمانی خود را ادامه دهد.
نخستین لیزرهایی که در کاهش موی زائد به کار رفتند عبارت بودند از لیزرهای روبی که بعدها لیزرهای اختصاصی تی برای این هدف به کار رفتند که از آن جمله می توان به لیزرهای دایود و الکساندرایت اشاره کرد که با ساطع کردن طول موج های اختصاصی برای تخریب مو نتایج بسیار عالی با برجا گذاشتن حداقل عوارض جانبی به وجود آوردند. در حال حاضر پرطرفدارترین دستگاه لیزر مو های زائد در ایران لیزرهای الکساندرایت به همراه ان دی اگ (برای پوست های تیره) می باشد.
مراحل رشد مو
چگونه با الکس سرد تنها و تنها در سه جلسه، می توان موهای زاید را ریشه کن کرد
در ابتدا به بررسی کوتاه مراحل رشد مو می پردازیم، موها بطور کلی در سه مرحله قرار دارند:
مرحله رشد: موهایی که برروی بدن قابل مشاهده هستند در این مرحله قرار دارند که تعداد آنها در مناطق مختلف با هم متفاوت است. لیزرها فقط و فقط در این مرحله بر روی مو موثر هستند.
مرحله میانه بین رشد و استراحت: در این مرحله موها به صورت تدریجی شروع به ریختن می کنند در حالی که ریشه آن ها سالم هستند.
مرحله استراحت: در این مرحله موها از روی پوست قابل دیدن نیستند ولی ریشه آن ها پس از مدتی شروع به رویش می کنند.
هر چقدر کیفیت دستگاه های لیزر بیشتر بوده و از لیزرهای مناسب تری استفاده شود، تعداد بیشتری از موهایی که در مرحله رشد هستند، در یک جلسه از بین خواهند رفت. بدیهی است که به دلیل وجود موها در مرحله استراحت و مرحله میانه حداقل به سه جلسه برای لیزر موهای زائد نیاز می باشد.
سیستم های دایود و ای پی ال کمترین تعداد فولیکول یا ریشه مو که در مرحله رشد قرار دارند را می توانند در هر جلسه از بین ببرند که این باعث می شود که جلسات درمانی به بیشتر از ۸ جلسه به طول بی انجامد.
لیزرهای ترکیبی الکس و اندی یگ Nd:Yag
تکنولوژی ساخت لیزرهای الکس بسیار پیشرفته می باشند. لیزرهای الکس اروپایی دستگاه هایی هستند که تنها و تنها در تایپ پوستی روشن مانند تایپ اروپایی و موهای تیره ضخیم مناسب هستند و هر چه پوست گندمی یا تیره تر و یا مو نازک و روشن تر شود تعداد فولیکول های منهدم شده در یک جلسه درمانی بسیار کمتر شده که این باعث طولانی تر شدن تعداد جلسات به بیشتر از ۶ جلسه خواهد شد.
الکس های امریکایی دارای تکنولوژی پیشرفته تری هستند و بسیار قابل اعتماد ترند. یکی از مواردی که در اثر بخشی لیزرهای الکس تعیین کننده است، خنک کنندگی سطح پوست می باشد. معمولاً خنک کنندگی پوست از طریق پاشیدن (اسپری) مایع خنک کننده (کرایو ژن) و یا دمیدن هوای سرد برروی پوست صورت می گیرد.
عدم توانایی در سرد کردن سطح پوست توسط این تکنولوژی ها، امکان انتقال انرژی بالا را بدون عوارض جانبی به فولیکول مو غیر ممکن می سازد. به همین دلیل بیشتر از ۴۰ تا ۵۰ درصد موهایی که در مرحله رشد هستند در هر جلسه از بین نخواهند رفت و جلسات به بیشتر از ۶ جلسه منتهی خواهد شد.
یکی دیگر از عوامل طولانی تر شدن تعداد جلسات در دیگر لیزرهای الکس وجود انعکاس انرژی از سطح پوست می باشد که منجر به هدر رفتن انرژی و زیاد شدن تعداد جلسات می شود.
در الکس های امریکایی از تکنولوژی اندیگ برای پوست های سبزه یا تیره تر استفاده می شود
لیزر کوترا یا لیزر الکس سرد بر خلاف لیزرهای امریکایی دیگر دارای گواهی ثبت اختراع اندیگ (Tru Pulse) پالس مربعی واقعی می باشد که بر خلاف دیگر لیزرهای امریکایی امکان جواب گیری عالی بدون هیچ عارضه ای در پوست های سبزه و حتی برنز شده را فراهم می آورد.
تنها و تنها دستگاه لیزر در دنیا که اجازه استفاده برای پوست های آفتاب گرفته یا سولار رفته را بدون هیچ عارضه ای دارد لیزر کوترا امریکا یا الکس سرد می باشد.
چرا الکس کوترا با استفاده از تکنولوژی الکس سرد می تواند در سه جلسه موهای زاید را ریشه کن کند؟
کولینگ: در لیزر الکس سرد از تکنولوژی یاقوت کبود استفاده می شود. در کولینگ یاقوت کبود امکان خنک کردن کافی سطح پوست را قبل و همزمان و بعد از درمان به وجود می آورد امکان انتقال انرژی کافی به فولیکول مو بدون آسیب به پوست را فراهم می کند.
عدم انعکاس انرژی: در لیزر کلد الکس به دلیل وجود یاقوت کبود و تطبیق امپدانس در زمان انتقال لیزر، انعکاس اشعه لیزر اتفاق نمی افتد و تمام انرژی به ریشه مو خواهد رسید.
پالس مربعی: لیزر کوترا یا الکس سرد تنها لیزر پالس مربعی دنیاست که می تواند بدون هیچ گونه اتلاف انرژی انرژی کافی را به فولیکول مو منتقل کند
با توجه به اینکه در لیزر کلد الکس فاصله تا فولیکول کمتر می باشد و به دلیل فشار سطح بیشتری از مو می تواند انرژی را جذب کند در نتیجه میزان درد و اثر بخشی بیشتر می شود.
با توجه به دلایل بالا، با استفاده از لیزر الکس سرد کوترا می توان از توان های بالا بدون ایجاد عوارض جانبی حدود ۹۰ درصد موهایی که در مرحله رشد هستند را در یک جلسه درمانی از بین برد. و در نهایت رفع موهای زائد رادر کمترین تعداد جلسات درمانی داشته باشیم.